
Saya Van Tum: A luancia kum 8/9 lio hrawngah Lai pastor pakhat nih a rak chim belmi cu Malaysia i a ummi, Laimi an hruhning le an molh khawh ning cu khuaruahhar an si ko. A kilven, a tthithruai, le a zohkhenh an har tuk a ti. Amah hi Malaysia Laimi sinah pastor caan saupi a ttuan cangmi a si. A ti rihmi cu vok le ar bantuk an si ko ati.
A chimmi Laimi chungah hin atu i ram tthangcho le ram rumnak a phanmi, Laimi vialte zong nan i tel ve ko. Yangon khua i M.I.T sianginn ka kai lioah pastor le Bible sianginn ah rian a ttuanmi, Lai doctor pakhat nih a timi cu US ram i a ummi Chin miphun (Laimi) pawl cu pumhnak ah Mirang biakinn an i hlang i an thlalangawng an khuai piak dih hna, an tthutdanh an tthial dih, an hrawk dih, an pangpar dur zong an khuai piak hna i hmundang ah an tthial piak dih hna.
An fale nih eidin an einak plastic hawng te hna zong biakinn chungah an phah dih. Biakinn zung chung i thilri zong an hrawkpiak hna. Mah ruangah Mirang pawl nih an biakinn hmangter an siang ti hna lo i pumhnak nei loin a vakvai mi an um len a rak ti bel. Khatlei biakinn an va hlang i tlawmpal ah an tthawl tthan lengmang hna a ti. A ti rihmi cu Mirang pawl nih Laipawl he innpa si zong an duh lo.
Mirang pawl nih an tthial tak lengmang hna i Laipawl lawngte hmunkhat ah an um hna a ti. Mah pawl hi US ram ka phak hnuah ka tonmi a um ve, biakinn kong zongah. Nan ka chim lai lo mi zei buu dah an si ti cu. Mahtluk dirhmun a niammi, miphun kan si ko nan US ram hna ah a za tuk le a fimtuk bantuk in kan um dih hna. Thil a thei dih bantuk in kan um hna. Kan ning a hngal ning hrim ti awk kan ttha lo.
Ruahnak hal lo zong i mi ruahnak cheuh kan tthawng ning hrim hi mu. Hal lo kong tiang chim dih kan hmang. Bia-el kan tthawng ning hi khuaruahhar bak kan si fawn. Laimi kan poinak cu ka chim cia bang, ramdang (US, Canada, le Australia) kan phak le cangka in boih (degree) ka ngah colh tiphun in kan um dih hna. Ramdang phak le cangka in boih (degree) lak colh le fim dih siseh law Lai miphun zong kan i za tuk ve ko lai.
Ramdang a phanmi Laimi hi zatuak 100 ah 90 tluk cu cathiam lo kan si. Laitlang kan um lioah mah lawng in Mandalay le Yangon khua tlawng hmanh a thiam lomi kan tam. Asinain ramdang kan phak le cangka cun zeizong vialte a thei dih bantuk in biachim le um kan hmang fawn.
Toidornak lungthin kan nei lo. Kanmah le kanmah sang tuk in kan i hmu. Cawnnak biapi ah kan chia ti lo.
Kawlram kan um lioah ramdang kal kan duhnak cu kan fale fimcawnnak caah kan ti nan kan fale college kai ternak ah phaisa kan siang fawn ti lo. Ramdang kan phak zong kanmah thil ti khawhnak lawngte ah kan ruah. Atu kan lungput le ziaza le nunning in kan kal peng ko ahcun kan fale zong zei pipa an si lai lo. Kanmah bantuk men an si ve ko lai. Kan fale hmailei an nunnak ca zongah ruahchannak a um lo tluk a si/a tlawm tuk.
Tamtuk kan i remh le kan i sersiam a hau. Kan Khrihfa sinak zongah chambaunak a tamtuk. A lenglei lawngin Pathian kan ti. Bible a kan cawnpiak ning zong in kan i nunpi fawn lo. Mah ti ka chim tikah Laimi zate kan si dih ka tinak a si lo. Laimi cheukhat cu an lung a fim tuk i toidor nak lungthin an nei. An sining an i thei tuk i teima tein le fel tein a ummi zong an um len ve ko. A luancia caan i an dirhmun le an sining an philh lo.
Mi upat an thiam i mi ttihzah zong an thiam. Khrihfa biaknak an i nunpi taktak fawn. Asinain cu bantuk pawl cu hmuhding an tlawm tuk Laimi lakah. Curuangah ramdang i a phanmi, Laimi tamdeuh cu kan thinlung put, kan ziaza, kan biachim holhrel, le kan Khrihfa nun pawl hi tamtuk i sersiam le i remh kan hau. Kan fale fimcawnnak caah phaisa zong kan hmang siang a hau. Culo ahcun nangmah bantuk an si ve ko lai.
Na fale sianginn na kaiter hna lo ahcun ramdang na phak cu sullam nei lo bantuk men a si ko lai. Phaisa tlawmpal na ngah lai eidin thaw na ei lai culawng cu a miak na hmuhmi a si ko lai. Laimi a tamdeuh hi cu US ram kan phaknak zong kum 20 hmanh a tling rih lo. Asinan ram neitu kan ti ko lai cu Mirang bantuk in kan thinlung put a um cang. Khrihfa ttha kan i ti nan Mexico, Africa, Latino dang, le miphun dang pawl hna kan rem ti hna lo. Mah zonghi Khrihfa ttha ziaza le lungput a si lo/he a tlak lo.
Ramdang a phanmi, Laimi (Chinmi) kan i za nemmam lo. Tamtuk kan i zuam rih a hau. Kan sining le kan dirhmun a niam tuk rih. Khrihfa kan sinak zongah tamtuk in chambaunak kan nei rih. Ramdang kan phaknak zong a sau rih lo ruangah kan lung zong a fim rih lo. Atutan thimnak hrim in kan Khrihfa lungput le ziaza le kan sining tamtuk a lang.
Zapi zaran cu kan muisam, kan hnipuan hruk le kan umtu hoiher le kan biachim holhrel in kan dirhmun kan sining a niamning cu a lang dih ko/a thei dih ko. Mahtluk in kan dirhmun kan sining a niam nan kan i uah tuk rih hoi cu mu. Kan thinlung put a hei uak khawh ve ning. Kan lung a khong ning le a puam ning hna hi a mak khi si ko. Kan sining, kan dirhmun, kan ziaza, kan lungput, le kan biachim holhrel kan chambau ning pawl cu chimcawk lo a si ko lai.