By Ro Lian: 2020 thimnak he pehtlai in ralkap nih lungtlin lonak an langhter mi zong hi zumh hrimhrim ding an si lo. A luancia ralkap thil tuah mi hlathlai law na fiang ko lai. 2020 thimnak ah NLD nih a dik lo in vote an hmuh tiah cathanh an chuah mi cung ah Lai Party zong nih mah tein thil sining hlat hlai hmasa lo in ralkap cathanh i rinh chom in NLD cu heh tiah sual phawt a si. Ralkap thiltuah le chim mi a zum mi na si ahcun Federal he nan I hlat tuk ti nak a si.
Ralkap nih thildik an tuah bal lo caah tih awk zong an si lo. Ralkap nih thil chekhlatnak phichuak an tuah mi a hman bal lo: 2020 thimnak ah NLD nih fak tuk in teinak a hmuh mi ah ralkap le a party USDP nih duh lonak an langhter. nihin ni tiang an cohlang kho lo. ralkap zong nih a dang tein a dik lo in NLD nih vote an hmuh tiah an thanh. Hi zong hi zumh hrimhrim ding an si lo. cucu a luancia thil sining nih a langhter ko.
Ralkap cozah chan lio (Phugnhram pi ser lio caan) ah ralkap nih Kawlram pi milu zat an khawmh mi le an thanh mi ca No.12-2008 ning ahcun milu 57370713 (million 57.37) a si tiah an langhter.2014 kum ah Milut chuak lei tlaitu (Immigration) Vuanci U Khin Ri nih kawlram milu zat a langhter ning ahcun 51486253 (Million 51.48 an si tiah alanghter.
2008 kum ah kawlram milu zat 57370713 (million 57.37). 2014 kum kawlram milu zat 57370713 (million 51.48) an si. cu ti a si ahcun kum 6 chung ah kawl ram milu karh loin milu 5884460 (million 6) bak kan zor tinak a si. Kum 6 chung ah kawl ram mi hi zatzat kan zor kho hnga maw? ralkap nih an rak lak mi cazin hi zumh tlak hrimhrim lonak a lang.
Ruah awk: Ralkap nih milu zat an lak mi a dik lo ahcun vote peknak le vote petu a palh hrimhrim ti cu a fiang. Vote pek ning aa palh mi in ser mi 2008 phunghram pi a cohlang mi milu zat le zatuak zong a palh hrimhrim tinak a si. Ralkap nih Kawlram pi a humhak nak ding ah nawl a petu phugnhram pi fehter nakding ah mipi duhnak an lak mi vote zat zong a palh hrimhrim fawn tinak a si hnga. Hihi fel fai tein chek hlatnak tuah bak ding a si.
2020 thimnak i a hlankan vote peknak cazin ah heh tiah ralkap nih chekhlatnak cu an hei tuah. Phunghram fehternak ding ah mipi ruahnak le duhnak vote an rak lak mi le milu million 6 tluk vote fir mi in an ser mi phunghram hi maw kawlram pi ca biakhiak tu cu a si ko rih lai. A luancia thil zoh hmanh; Irrawaddy Ramthen khua te 30 leng nih ralkap le USDP nih vote an fir ning cathanh an chuah mi kha ralkap le USDP nih an thuh.
Cucu Khua pakhat ah vote ngei mi hi milu 320 an si. hi chung ah ramleng riantuan mi hi minung 95 an si. khua chung um mi hi 225 an si tinak a si. a sinain cu hna khua i vote an hmuh mi dihlak cu vote 547 bak a si. Ralkap nih cazin an rak lak mi vote pe khotu cazin le vote an hmuh mi zat aa dang tuk. Hinih a langhter mi cu 2020 thimnak ah NLD nih vote a hmuh mi cung ah ralkap le USDP nih an cohlan lo mi le a dik lo mi vote atamtuk tiah an langhter mi kha zumh hrimhrim lo ding.
Ka chim duh mi cu hi bantuk ralkap nih miphun le ram kan dawt an ti mi cu zum naisai hlah. Hi bantuk ralkap he aa pehtlai mi Party cu zum nai sai hlah. Hi bantuk ralkap nih thil pek mi poh a cohlang mi Party cu zum naisai hlah. cu ruang ah pei mahte Chief Minister thimnak phugnhram 261 remh an duh mi zong hi ka zumh khawh ve lonak a si cu.
Kan ram (Myanmar ram) pi thlen nak ding le federal kan hmuhnak ding ah hin thil pek poh i lak ding a si lo. zei catiah thil aa kan pek mi kha zei bantuk dah a si ti mi nak in zei ruang ahdah hi thil hi aa kan pek i zeibantuk ruahchannak he dah aa kan pek ti kha hlat hamsa a herh. Thil pek poh aa lak mi cu ngakchia zei hngal lo he an i khat. thihsi pek zong ah siseh tih nung mi hriamnam pek zong ah aa laakmi cu zei hngal lo ngakchia hi an si. Cucaah thil pek poh cohlang awk a si lo.
Ral kap nih Tlangcung mi hna hi kan zawn aa kan ruat taktak bal lo. Party sung Democracy thimnak kan thawk hnu (2010) hnu lawng in Tlangcung miphun le hriamtlai hna hi kawi kawm bantuk in dawt a atimh ter mi a si. a ruang cu mipi duhnak le vote in thimnak tuah ding a si caah kan tling kho lai lo ti an hngalh caah tlangcung mi a daw bantuk in an umnak a si. tuak hmanh usih:
U Thein Sein Cozah kai hlan ah Ralkap nih Tlang cung Hriamtlai hna cu ral ngan taktak ah a chiah hna. Tlang miphun hna zalonak le thanchonak cu biapi ah a chia lo. 2010 hlan vialte , (ralkap uk lio) ahcun Tlang cung miphun hna lak ah cozah luban vialte hna cu anmah ralkap tanhtu le Ralkap aa pehtlai mi lawngte an si.
Ralkap nih siang ngai in thil aa kan pe bal lo. Ralkap nih thil aa kan pek tik ah kan kaa phihnak fang lawng in thil aa kan pek. tahchunnak ah, Ralkap uk lio ah kanmah le kan miphun ram le vawlei cu duh poh in an pek hna nain pek taktak nak cahren / a ngeitu sinak taktak cahren (license) an chuah piak bal hna lo. License lo in an pek ko hna. a hnu ah Democracy he aa tlak in cozah tlaitu hna nih thil sining an hlat tik ah chuh an tong tawn.
Ruah awk a um mi cu, ralkap nih hin thil aa kan pek tik ah tinh mi an ngei. cucu mipi caah si loin anmah ralkap hlawknak caah tinh mi a si deuh. nihin lo ram chuh a tong mi hna zong hi ralkap chan in rak pek mi an si. Mipi nih thim mi cozah nih pek mi silo in anmah miaknak ah kan vawlei ning cang loin an zuar mi a si. zei ruang ahdah ralkap chan ah loram pek tik ah license an pek hna lo ti ahcun pek cang mi thil zong a herh ahcun chuh than te ding kha an rak i ruah chih caah a si.
Thilri cu aa rak kan pek nain a ngeitu sinak tling taktak license cu an pe duh hna lo. cu tik ah mipi nih harnak an ton taktak. chim duh bik mi cu Ralkap keneh zulh in Federal keneh dawi hlah usih. Ralkap sahliamh cia mi Federal hliam dawi cu i tim hlah usih. Ralkap thil tuah mi cung ah kan zumhnak hngat hlah usih. pek aa kan timh mi hi kanmah mipi ca si loin anmah Ralkap ca a si tihi Pumpak siseh a bu siseh Party vialte nih theih a herh.
