
Tulio ah mipi nih theih kan duh bikmi thawngpang cu ralkap pawl an thihnak le an sunghnak thawngpang hi a si ko. Hi bantuk thawngpang lo cu thawngpang tha ti awk a um ti loh. A nuam hih.
KIA le Kawl ralkap Alawbum tlang ikahnak le Myotit Tower thlang hmunhnih ikahnak ah kalw ralkapa thimi hi minung (476) an si I hliamhma a tuarmi hi minung (581) an si tiin MAH ralkap chung thawngpangan I thanhnak in theih a si. Ralkap a tlizammi bal an um lo tiin theih a si. Credit: My Tsaw Kasa
Salai Lairamthang (USA) nih Muko Mekazin, March, 2018 lio ah “US Mirum MInthang, Jeff Bezos” kong a tialmi hi na rel ve cang maw?
Biahmaithi; Tulio vawleicung ah a rum bikmi, vawleicung maivan [online ] thil cawknak ah a ngan bikmi, Amazon.com company ngeitu le CEO, US tadinca minthang bik, Washington Post a ngeitu, US eidin dawr lak ah minthang , Whole Food Market dawr 479 a ngeitu, nikhat ah phaisa US $ 107 million a hmu khomi le kum khat chungah US$ 6.1 billion a ngah khomi pa a si. Tulio I a ngeihmi dihlak hi phaisa in tuak tik ah US$ 161 billion man a si.
A phaisa fang in a ngeihmi hi US$ 10 Billion tluk a si. Hlan lio mirum Bill Gates nak in US$ 55 billion in a rum deuh. Warren Buffet nak in US$ 66 billion in a rum deuh fawn. Hlan chan ahcun sui le ngun chawva in a rummi hna nih mi an tei. Asinain chanthar ahcun sui le ngun, chawva nak in technology fimthiamnak a ngeimi hna an rum deuh cang. Hmailei zongah chawve thilri nakin fimthiamnak a ngeimi hna an rum chin lengmang rih lai.
Chuah Kehnak ; Jeff Bezos hi amin fak cu Jeffrey Preston Bezos ti a si. 1964 ah US ram New Mexico ramkulh, Albuquerque khua ah a chuak I, Texas ramkulh Houston khua ah kum tlawmpal a um hnu ah Florida ramkulh, Miami ah a thang lianmi a si. Atu cu kum 56 a si cang i Washington D.C ah an chungkhar in a um.
A nule a pa cu, Jacklyn Gise Jorgensen le Ted Jorgensen an si. A nu nih kum 17 a si lio, High School a kai lio ah a hrin, A pa cu cyle dawr a tuahmi a si. Kum 4 a si lio in a nule a pa an I then. A nu cu Mike Bezos timi pa he an I um than I, a pa ei sin ah a thangmi a si caah a pa ei min Bezos hi a laakmi a si. A ngakchiat lio in computer le electronic thilri tongh tham a zua ngaimi a si. High School a kai lio ah McDonald rawldawr ah rian a rak tuan balmi a si.
Princeton University in 1996 ah electrical engineering le computer science in degree a ngahmi a si. 1986 in 1994 tiang Wall Stree ah rian a tuan, Fitel, Bankers Trust le investment firm a simi, D.E. Shaw company ah rian a tuan, D.E.Shaw company ah kum no bik Vice Presdient a tuan balmi a si. Mah company a tuan lio ah a nupi Mackenzie Bezos he an rak I hmu.
1993 ah Mackenzie he an I um I, fa 4 an ngei. 1994 kum ah a riantuannak in a chuak I, Washingon State Seattle ah a thial hnu ah, internet in cauk zuarnak Amazon.com hi a rak dirhmi a si. 1995 ah Amazon nih kum khat a zuarmi man hi US$ 510000 lawng a si nain, 2011 kum ahcun US$ 17 billion ah a karh. Atu ahcun cauk lawng si loin zei thil poah cawk khawh a si cang. Vawleicung ram 13 ah hin Amazon in thilri cah le cawk khawh a si cang.
Company A Ngeihmi; Amazon company cu US online thil cawknak ah minthang bik a si. Amazon company ah Laimi cheukhat zong riantuan mi an um cang. Amazon Headquarter cu Washington State, Seattle khua ah a um. Atu hi Washington D.C, Maryland le Virginia pawngah Headquarter pahnihnak zungpi cu on dingah timhlamhnak an ngei liopi a si.
US ummi mi tam deuh cu imanh lo ngai in riantuan ciomi a si tik suimilam phnih pathum dih in dawr kal caan a ngei lomi an tampi, cucaah online I thil cawmi an tam chin lengmang. Kanmah Laimi tampi zong nih dawr ah kal loin Amazon.com online in thil kan cawk caah caan kan thlau ti lo, thil kan cahmi hi nithum silole nili ahcun a phan ko, kan duh lomi a si ahcun khirh khawh thiamthiam a si fawn. Cucaah mitung tampi cu dawr kal ti loin online in thil cawk cio a si cang.
Jeff Bezos nih Amazon company pin ah kum 2000 ah khan aerospace company , Blue Origin company cu a rak dirh than. Mah company cu vanlei khualtlawnnak caah a dirhmi a si. 2015 ah khan vanlei khualtawnnak cu an rak hniksak I an hlawh a tlin caah 2018 ah hin vawnlei khualtlawnnak cu thawk ding in timhtuahnak an ngei. Kum 2013 ah khan US tadinca minthang bik, Washington Post cu 2013 ah khan US $250 million in a cawk than.
Washington Post ah thawnglatu, minung 740 renglo an um. Washington Post tadinca cu cacawn nikhat ni in zarhte ni tiang, nitin copy 474,767 an chuah I zarhpi ni poah ah copy 838,014 lengmang a chuah khotu an si. 2017 kum ah eidin lawngte a zuarmi Whole Food Market dawr 479 cu US$ 13.7 billion in a cawk.
Whole Food market dawr cu mirang mirang tam deuh nih eidin an cawknak dawr a si. An zuarmi thil hi a tam bik cu organic a si. A thiang, a tharhlam, chemical a tlawmmi rawl an si. Ngamdamnak caah a thami rawl, Food Safety tha tein a zulmi dawr an si caah mirum tam deuh nih eidin an cawknak rawldawr a si. Whole Food Market ah Laimi riantuanmi zong kan um ve cang. Whole Food Market dawr ah riantuantu dihlak minung cu 100000 renglo an si cang.
Amazon company nih a dang tein compay a dirh chinmi le acawk chapmi company 14 renglo a um. Mah chungah company minthang deuh hna cu Whole Food Market, Zappos, Twitch, Kiva Systems, Souq.com, Quidsi, Elemental Tech, Annapurna Labs, Audible, Alexa, Goodreads, Woot, Accept.com le IMDB company hna an si.
Chawva An Phumnak Company; Jeff Bezos nih Amazon company tang in company dangah phaisa tampi phum in chawleh chawhrawlnak a tuahmi tampi a um rih. Mah chungah minthang bik company hna cu, Living Social ah million 175 a phum. Twilio ah 130 million, HomeGrocer.com ah US$ 100 milion, Bill Me Later ah US$ 72 million, eZiba.com ah US$ 70 million, BankBazaar.com ah US$ 60 million, Lonic Secutiry ah US$ 45 million, Wine.com ah US$ 30 million, Zongza ah US$ 4.7 million an phum.
Jeff Bezos nih amah pumpak tawlrelnak in Bezos Expeditons timi company min in midang company ah chaw tampi a phummi a um rih. Tam bik phaisa a phumnak company hna cu Lookout ah 150 million, Juno Therapeutics ah 134 million, Grail 100 million, workday 85 million, Vessel 57.5 million, Domo 60 million nap hum hna. A dang company a simi, Fundbox, Stack Overflow, Everfi, Remitly, Rethick Robotics, General Fusion, Twitter, MakerBot, Business Insider ah hin million pakhat renglo phaisa a phum hna.
Jess Bezos pumpak thiamthiam in adang company 9 ah chaw a phummi tampi a um rih. Mah compay hna cu Everfi ah 190 milliion, Unity Biotech 116 million, AirBND ah 112 million, Domo ah 60 million, Stack Overflow ah 40 million, UBER ah 37 milion, business insider ah 37 million, General Assembly ah 4.5 million, Google 1 milion ti in a phaisa a phum.
January 30, 2018 ah khan, Amazon, Berkshire Hathaway le JPMorgan Chase bank I bawm in company riantuantu hna ngamdamnak caah Healthcare company pakhat dirh dingah hnatlaknak an ngei. Mah Health Care company cu amiak um loin company riantuantu hna caah zawnruahnak he an dirhmi a si.
Time Magazine Person of The Year 1999; Vawleicung minthang Time Magazine nih 1999 ah Jeff Bezos cu Person of The Year ah an thimmi a si. Person of The Year an thim lio ah kum 35 lawng a si caah kum no bik in Person of The Year a hmumi zong a rak si. Amazon company pakhat lawngah riantuantu, minung 566,000 a ngeih hna. Hlan lio mirum bik, Bil Gate, Warren Buffett, Bernard Arnault, Mark Zukerberg zong a tei hna.
Biafunnak; Mirum minthang tam deuh cu an chuahka in mirum an um lo, kanmah bantuk mi sifak te an si. Jeff Bezos hi a ngakchiat lio ah mi sifak fate a si ve. A nule a pa an I then caah a pa-ei sin ah a thangmi a si. An motor chiahnak kudawng chungah computer le electronic thilri a rak tuaitam mi ngakchia pate a si.
High School a kai lio ah McDonald eidin dawr ah rian a rak tuanmi a si. Amazon company a thawk ka ah a riantuantu cu amah te lawng a si. Asinain atu ahcun riantuantu minung 600000 renglo a ngeih cang hna. American ram cu mirang nih “America is the ‘Land of Opportunity’ an ti. A zuami caah cun zei poah a cang khomi ram le a tuanmi caah cun zei poah tuah khawhnak ram’ tiah an ti.